Nicel Veri Analizi

İstatistiksel analizlerde kullanılan veriler gözlem veya deneklerden elde edilir. Aslında, hayatımızın her anında elimizdeki ölçümlerden faydalanır; bu ölçüm değerlerini analiz eder; bilgiye dönüştürür; değerlendirir ve karar veririz. Ölçüm değerlerine istatistikte, veri diyoruz. Kullanılabilir verileri, analiz için bilgiye dönüştürüyoruz. Karar verici, ölçümlerden istatistiksel analizlerle elde edilen bilgileri kullanarak kendi kriterlerine göre değerlendirme yapar ve kararını verir. Örneğin; her zaman yaptığımız işlemlerden biri, dışarıda nerede yemek yiyeceğimize karar vermektir. Bunun için öncelikle restoranların menüleri, hizmet anlayışları, fiyatları ve bulunduğumuz yere uzaklıkları gibi konular hakkında ölçüm değerlerine sahip olmamız gerekir. Bu değerlere göre restoranlar arasında belirli özelliklere göre bir karşılaştırma analizi yapar ve kendi kriterlerimize göre içlerinden bir veya bir kaçını seçenek olarak belirleriz. Sonunda elimizde kalan seçeneklerden birine karar veririz. Bu ve benzeri işlemlerde mevcut bilgilerden yararlanılır. Bu tür işlemlere gözleme dayalı çalışmalar denir.

Yurt dışında ve yurt içinde bilimsel araştırmalarda istatistik öğrenimi ile ilgili yapılan pek çok araştırmanın sonuçları, sosyal bilimler alanında, istatistiğin öğretilmesinde ve öğrenilmesinde çoğu zaman sorun yaşandığını göstermektedir. İstatistik kaygısının ya da alana yönelik olumsuz tutumların, bir sorunun daha da yoğun yaşanmasına yol açtığı söylenebilir.

Hızla gelişen bilgi teknolojisi ile birlikte bilgisayar ve istatistik paket programlarının kullanımının hızla yaygınlaşmasının araştırmacıların veri analizi sorunlarını azalttığı bilinmektedir. Ancak bir istatistik paket programının kullanımı, öncelikle temel istatistik ve araştırma teknikleri bilgisini gerektir. Paket program sadece uygun bilgi ve deneyime bağlı olarak araştırmacının verdiği komutlarla işlemin yapılmasını sağlayan bir araçtır. Toplanan veriler, uygun istatistiksel teknikler kullanılarak analiz edilmediği ve analiz sonuçları doğru yorumlanmadığı takdirde araştırmacının bilimselliği şüphelidir.

Nicel veri analizi bölümü, istatistiksel tekniklere ilişkin kuramsal dayanakları kısaca vermeyi, istatistiğin kullanıldığı araştırma desenlerini ve soru tiplerini açıklamayı, çeşitli araştırma problemleri için gerçek ya da hipotetik veriler üzerinde veri analizi paket programı işlem komutlarını kullanarak yapılan analiz sonuçlarını vermeyi ve elde edilen bulguları yorumlamayı temel alan bir yaklaşımla hazırlanmıştır. Nicel veri analizi bölümünde geçen istatistiksel tekniklere ilişkin ayrıntılı bilgiler için temel istatistik bölümüne bakabilirsiniz.

Veri analizi, araştırma sürecinin en temel adımlarından biridir. Veri analizi, araştırma yeterliliğini, istatistik mantığını kavramayı, istatistik yöntem ve teknikleri konusunda yeterli olmayı gerektirir. Bugünkü teknoloji içinde veri analizi, SYSTAT, SAS, MINITAB, SPSS, MATLAB, ENVIVO, STATA, STATISTICA gibi bir dizi istatistiksel paket programı ile daha kolay yapılabilir bir haldedir. Bu paket programları mekanik olarak uygulamaya koyabilmek, veri analizi için gerekli, ancak yeterli değildir. Çünkü geçmişte elle yapılması nerede ise imkânsız olan faktör analizi gibi ileri derece istatistiksel teknikleri, bugün paket programlarla kısa sürede ve kolayca uygulamaya koyabilmek mümkün olabilmektedir. Ne var ki bilimsel araştırma ve istatistiksel yöntem ve tekniklerinde yeterli olmadan ne analizde hangi istatistiksel tekniğin uygulanacağına karar verebilmek ne de analiz sonucunu yorumlayabilmek mümkündür.

Bayes Araştırma başından beri veri analizini, yaşantısal olarak yaparak, yaşayarak öğrenip geliştirmiştir. Dünden bugüne onlarca bilimsel projelerde veri analizi yapmış ve alanında uzman bir kuruluştur. Bayes Araştırma veri analizinde en çok tercih edilen paket yazılımı olan SPSS uygulamalarında bir uzmandır; giderek de kendini bu alanda daha çok geliştirmektedir.

Nicel veri analizi bölümünde, veri analizinde bilimsel ve anlam çıkartıcı istatistik tekniklerin uygulanması SPSS programında adım adım gösterilme, yorumları yapılmaktadır. Böylece SPSS programı yeterliliği, istatistik ve araştırma yeterliliği ile birleşerek veri analizinin kaliteli olmasına olanak sağlamaktadır.

Nicel veri analizi bölümünde anlatılacak olana analizler aşağıda paylaşılmıştır.