Gözlem
Gözlem nitel araştırmalarda yaygın olarak kullanılan bir diğer veri toplama yöntemidir. En önemli özelliği de araştırmacıya, veriye ilk elden ulaşma olanağı sağlamasıdır. Bu bölümde önce veri toplama yöntemi olarak gözlemin temel özellikleri, çeşitli türleri, güçlü ve zayıf yönleri tanıtılmaktadır. Daha sonra gözlem formunun hazırlanmasında ve gözlemin gerçekleştirilmesinde dikkate alınması gereken ilkeler ayrıntılı olarak tartışılmaktadır.
1. Bölüm - Gözlemin Temel Özellikleri
Eğer bir araştırmacı, belirli bir denence (hipotez) çerçevesinde birkaç değişken arasındaki ilişkinin ne düzeyde olduğunu öğrenmek isterse, anket ya da deneysel yönteme dayanan bir nicel yaklaşımı kullanmasının bu amaç için uygun olabileceğini vurgulamıştık.
2. Bölüm - Gözlem Türleri
Gözlem türlerine ilişkin olarak, araştırmacının yapıya yönelik iki temel boyut üzerinde düşünmesi gereklidir.
3. Bölüm - Gözlemin Güçlü Yönleri
Diğer veri toplama yöntemleri ile karşılaştırıldığında, gözlemin belirgin bazı artıları vardır.
4. Bölüm - Gözlemin Zayıf Yönleri
Öte yandan, yine diğer veri toplama yöntemleri ile karşılaştırıldığında, gözlemin bazı zayıf yönleri de vardır.
5. Bölüm - Gözlem Formunun Hazırlanması
Nitel araştırmada yapılan bir gözlem sürecinde her şeyi gözlemek mümkün değildir.
6. Bölüm - Gözlemin Yapılması
Gözlem yaparken araştırmacıların en çok güçlük çektiği noktalardan birisi, neyin hangi ayrıntı ile kaydedilmesi gerektiğidir.
7. Bölüm - Gözlem Verilerinin Kaydedilmesi
Gözlem ile elde edilen verileri daha ayrıntılı hale getirmek, gözlenen ortamda oluşan davranışları daha derinlemesine ve defalarca inceleyebilmek ve not almanın yarattığı sınırlılıkları ortadan kaldırmak amacıyla, çeşitli yöntemlerle gözlemlerin kaydedilmesi mümkündür.