Küme Örneklemesi

Olasılı örnekleme yöntemlerinden bir diğeri de küme örneklemesidir. Avantajları kadar dezavantajları da vardır. En önemli avantajlarından birisi maliyeti azaltacak bir örnekleme planlamasıdır. Diğer taraftan, daha sağlıklı bilgilerin toplanması açısından son derece etkin bir örnekleme planıdır. Aynı zamanda uygulanabilirliği de kolaydır. Buna rağmen tek dezavantajı toplanan verilerden istatistiklerin hesaplanmasının zorluğudur. Verilerin bilgiye dönüştürülmesinde kullanılan formüller daha önce görülen örnekleme tekniklerindeki formüllerden daha karmaşıktır.

Tabakalı örneklemenin uygulanabilmesi için ısrarla yığının uygun bir tabaka yapısına sahip olması gerektiğini belirtmiştik. Benzer şekilde, küme örneklemesinin uygulanabilmesi için de yığının uygun bir kümeleme yapısına sahip olması gerekmektedir. Öyle ki yığın hacimleri birbirine yakın ve ilgilenilen özellikler bakımından birbirine benzeyen gruplardan ya da kümelerden oluşmalıdır.

Birbirine benzeyen ve yığını oluşturan bu kümelerin her biri yığını temsil etme kabiliyetine sahip olacaktır. Bu kümelerden seçilecek bazı kümeler ya da birkaç küme bize tahmin için gerekli veriyi sağlayabilecektir. Hatta bu seçilen birkaç küme içerisinden de ayrıca birkaç birim örneğe alınır.

Eğer yığında kümeleme mevcutsa, M kümeden m tanesini rassal olarak seçerek bu seçilen kümelerden alınan birimlerden örnek oluşur. Ya da arzu edilirse seçilen bu kümelerin içerisinden birimler rassal olarak seçilir ve oluşturulur.

Yığındaki kümelerin hacimlerini N_i (i=1,…,M) ve kümelerden seçilecek birimlerin sayısını n_i (i=1,…,m) ile göstereceğiz. Bazen n_i < N_i veya bazen n_i = N_i olur.

Şimdi yığın parametrelerini ve tahmin edicilerini hesaplayacağımız formülleri ve özelliklerini inceleyelim.