Oransal Tahmin

Bu bölüme kadar olan örnekleme yöntemlerinde; amaç yığın ortalamasını ve/veya yığında ilgilenilen değişkenin toplam değerini tahmin etmekti. Ancak bazen ilgilenilen konu oransal bir tahmindir (OT). Örneğin; doktor başına düşen hasta sayısı, öğretmen başına düşen öğrenci sayısı, konut başına düşen birey sayısı gibi oranların tahmin edilmesidir. Bu örnekteki oranlara dikkat edilirse doktor başına düşen hasta sayısı veya öğretmen başına düşen öğrenci sayısı oran olarak birden büyük bir değerdir. Diğer taraftan, bunların tersi de tahmin edilmek istenebilir. Örneğin; hasta başına düşen doktor sayısı, öğrenci başına düşen öğretmen sayısı veya kişi başına düşen konut sayısı gibi oranların tahminidir. Bu durumda tahmin edilecek oran 0-1 arasında bir değerdir.

Tahmin edilecek oransal değer negatif olmayan herhangi bir değer olabilir. Tahmin edilecek oran pay ve paydada yer alan iki değişkene bağlıdır. Bu değişkenlerin ortalama veya toplam değerlerinin oranlanmasıyla bu oransal değer belirlenir. Bu oranın tahmininde ise ortalama veya toplam değerlerin tahmin edilmesi gerekmektedir. Örneğin; kişi başına düşen TV oranı, ilgilenilen yığındaki toplam TV sayısının toplam birey sayısına oranlanmasıyla belirlenir. Benzer şekilde, öğretmen başına düşen öğrenci sayısına ait oransal tahmin toplam öğrenci sayısının toplam öğretmen sayısına oranıyla belirlenir.